مایکروسافت در جدیدترین گزارش مالی خود توانسته به سوددهی ۱۱۰.۴ میلیارد دلار دست پیدا کند که بیشتر از دوران اوج IBM به شمار میرود.
مایکروسافت در هفتهی گذشته با انتشار گزارش مالی خود توانست نشان دهد که به دو هدف مهم در این زمینه دست پیدا کرده است. غول بزرگ فناوری موفق شده است برای اولین بار به درآمدی بیش از ۱۰۰ میلیون دلار دست پیدا کند؛ این میزان، بیشتر از سوددهی شرکت IBM در هر زمانی به شمار میرود. البته مایکروسافت میداند که رقم ۱۱۰.۴ میلیارد دلار کسبشده هنوز هم از سوددهی رقیب بسیار جوانترش کمتر است. در حقیقت گوگل حدود ۳ سال پیش موفق شد تا درآمدی بیشتر از IBM کسب کند و سایه آن روی گزارش مالی مایکروسافت سنگینی میکند. در سوی دیگر سرعت رشد گوگل نیز بیشتر از مایکروسافت است و هر لحظه موجب افزایش فاصله میان این دو رقیب میشود. البته ردموندیها امید دارند که پلتفرم ابری آژور بتواند در آینده به آنها کمک کند تا فاصله را کمتر کنند.
Microsoft و IBM ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند که شکلگیری این ارتباط به سالها قبل باز میگردد. IBM یکی از دلایلی است که موجب موفقیت مایکروسافت در ابتدای راه شد؛ رایانههای شخصی ساخت این شرکت در سال ۱۹۸۱ از سیستمهای عامل Basic و DOS ساخت مایکروسافت بهره میگرفتند که باعث ورود چنین سازندهی نرمافزاری به عرصهی رقابت شد. البته روابط بین دو شرکت پس از مدتی تیرهوتار شد و حتی IBM سعی کرد تا مایکروسافت را از دور رقابت خارج کند. شاید مدیرعامل وقت IBM هیچگاه فکر نمیکرد که روزی درآمد مایکروسافت بیشتر از شرکت تحت کنترلش بشود. این اتفاق برای اولینبار در سال ۲۰۱۴ رخ داد؛ هنگامی که درآمد سالانه مایکروسافت بیشتر از رقیب پیشینهاش شد و هماکنون نیز توانسته سوددهی بیشتر از دوران عظمت IBM داشته باشد.
زمانی که قرارداد میان دو شرکت برای استفاده از سیستمعامل DOS منعقد شد، مایکروسافت تنها ۷.۵ میلیون دلار درآمد در سال به همراه ۴۰ کارمند ثابت داشت. آنها بهتازگی فردی بهنام استیو بالمر را از Procter & Gamble استخدام کرده بوند. در سوی دیگر IBM دارای سوددهی ۲۶.۲ میلیارد دلار در سال بود و ۳۴۱۲۷۹ کارمند داشت. تعداد اعضای مجموعه IBM همانند غولهای بزرگ آن زمان مثل General Electic و Gulf oil بود اما درآمدش از مجموع هر دوی آنها بیشتر بود.
در فاصلهی زمانی ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۰، مایکروسافت شاهد اتفاقهای بسیاری بود که از جمله آنها میتوان به شکست در دادگاه اشاره کرد و پس از آن نیز استیو بالمر در جهت مدیریت شرکت، آماده میشد. پس از ۲۰۰۰ مایکروسافت موفق شد تا درآمد خود را هر سال افزایش دهد؛ بهطوریکه از میزان ۲۵.۳۰ میلیارد دلار در ۲۰۰۱ به ۸۶.۸۳ میلیارد دلار در ۲۰۱۴ دست پیدا کرد. البته در بازهی زمانی مذکور شاهد افت نسبت چشمگیری در این روند نیز هستیم که مربوط به خرید نوکیا به مبلغ ۷.۲ میلیارد دلار میشود. بسیاری این خرید را بهعنوان اشتباه بزرگ بالمر میدانند که موجب شد هدایت مایکروسافت به ساتیا نادلا در سال ۲۰۱۵ برسد و وی، نوسازی شرکت را از سر بگیرد.
اما خطاهای IBM حتی از بالمر نیز بزرگتر بوده و موجب شدهاند تا درآمد شرکت از ۸۷.۴ میلیارد دلار در ۲۰۰۱ به ۷۹.۱ میلیارد دلار در ۲۰۱۷ برسد. بیشترین میزان سوددهی نیز در سال ۲۰۱۱ به مقدار ۱۰۶.۹ میلیارد دلار دیده شده است که مایکروسافت توانسته بهتازگی از آن گذر کند. IBM حدود دو دهه روی توسعهی هوش مصنوعی تمرکز کرده است. رایانه Deep Blue این شرکت توانست در سال ۱۹۹۷، گری کاسپاروف، قهرمان شطرنج جهان را در مسابقهای متشکل از ۶ بازی، شکست دهد. در ۲۰۱۱ نیز رایانه واتسون موفق به شکست حریف خود در مسابقهای تلویزیونی شد. اما ظاهرا هیچیک از این پیشرفتها نتوانسته است تاثیری بر درآمد IBM داشته باشد.
البته مایکروسافت دیگر آن شرکت کوچک قدیمی نیست که توانست بر سلطان قدیمی دنیای رایانه غلبه کند. گوگل در سال ۱۹۹۸ تاسیس شد و حتی در ابتدای راه، موسسین آن در نظر داشتند شرکت خود را به قیمت ۱ میلیون دلار به Excite بفروشند. با این حال Google در سال ۲۰۰۰ توانست تبلیغات از طریق کلیدواژهها را راهاندازی کند و درآمدش به اندازهای بود که تنها چهار سال بعد موفق به عرضهی عمومی سهام خود شد. پس از آن، سوددهی گوگل برای اولین بار در ۲۰۱۵ از مرز ۵۰ میلیون دلار عبور کرد و سپس در سال گذشته به ۱۱۰.۹ میلیارد دلار رسید. میزان رشد گوگل بسیار چشمگیر بوده است اما در سایر رقبا مانند آمازون، اپل و فیسبوک نیز دیده میشود. در حقیقت IBM پس از استانداردسازی رایانه در کسبوکارها، مایکروسافت بعد از فراگیر شدن رایانههای شخصی مبتنی بر ویندوز، اپل پس از معرفی نسل جدیدی از موبایل و فیسبوک بهعلت بازطراحی و نوآوری در شبکههای اجتماعی به جایگاه کنونی خود دست پیدا کردند. رشد چند سال اخیر گوگل، آمازون و مایکروسافت نیز بهدلیل رواج سرویسهای ابری بوده است و شاید بهتر باشد IBM هم چنین مسیری را برای آینده خود در پیش بگیرد.